Платону Вараньку Ходзіць песня па Палессі, Ходзіць песня хваляй... Разам хлопцы-каўпакоўцы З намі ваявалі. З-пад Пуціўля, з-пад Палтавы, Ажно з-пад Лімана — Смуглатварыя такія, З чорнымі чубамі. Сябравалі, гаравалі, Ды жылі мы ладна, За савецкую Радзіму Біліся няшчадна. Шапкі ў стужках у чырвоных, У гранатах грудзі... Чорны вораг нашай дружбы Доўга не забудзе! Білі раз іх, білі два іх, Білі моцна тройчы. Вы запалі нам у сэрцы, Хлопцы-каўпакоўцы. У баі — арлы-героі, I на гульні — хваты,
Барацьба
Хлопцы-каўпакоўцы
Часта думаю: у барацьбе...
Часта думаю: у барацьбе
Лёс не даў мне добрай прыпаркі.
На этапах я не гібеў,
Не гуляла дубінка па карку.
Не было атак, амбразур,
Не насіў парабелум на ўзводзе...
Словам, дні свае лёгка вязу
I жыву з эпохаю ў згодзе.
Толькі раптам — знаёмы пагляд,
Хітравата-іскрысты:
«Што ж ты так разлагодзіўся, брат?.
Хіба мала баёў камуністам?»
Што скажу я тады Ільічу?
I якое знайду апраўданне?..
Я, хутчэй за ўсё, прамаўчу —
I пайду на любое заданне.
Па гэтай зямлі ўрачыстай...
Па гэтай зямлі ўрачыстай
Хадзілі, як лярвы, яны;
Кляліся ня здраджваць раз трыста...
О, чорныя здані вайны!
Паслухай у гневе, радзіма,
Узняўшы над гадамі меч, —
Наш Горкі задушаны імі...
Смяротнай будзь, кара, за смерць!
Яны рыхтавалі нам астму,
Таемныя колбы атрут.
Паны, дакаціліся?! Баста!
Народ вам свой піша прысуд.
Усіх вас, і "левых", і "правых"
З зямлі бальшавіцкай сатрэ
Народная наша расправа —
Расстрэл!
Заўсёды наперад
Ты слухай, паслухай,
Таварыш і брат:
Заўсёды наперад!
Ніколі назад!
Глядзі — во імчыцца
Жыццю напралом —
Па полі, па пушчы
Віхор-буралом.
Як віхры, машыны
Бягуць па зямлі;
Па моры па сінім
Плывуць караблі.
У моры, ў азёры,
Палошчучы муць,
Крыніцы і рэкі
Цякуць і цякуць.
Арлы-самалёты
Свідруюць прастор,
Не знаючы ў лёце
Ні меж, ні разор.
Заўсёды наперад!
Школі назад!
. . . . . . . . . . . . . . . . .
Во гэтак, няйначай,
Таварыш і брат!
На смерць Сцяпана Булата
Задрамаў ты з доляй, з хвалай, Жвір халодны прыгаруніў... Ой, скасіла — не спытала... — Сні, таварыш, аб Камуне! Ты хапаў за косы сонца, Думаў думку аб пяруне, Што дух збудзе ўсёй старонцы... — Сні, таварыш, аб Камуне! Як сіроты, забытымі Цэп з касой вісяць у пуні,— Хто ж на ворага іх здыме?! — Сні, таварыш, аб Камуне! Свет узняўся, схамянуўся... Вер, свабодны вецер дуне Па ўсёй чыста Беларусі! — Сні, таварыш, аб Камуне! Забуяе ў славе буйнай,
Рэйкавая вайна
Тысячы дотаў нямецкіх,
А ў іх не злічыць вартавых.
Чыгуначны шлях ляжыць,
Як струна.
Загад Панамарэнкі,
Загад партызанам, з Масквы,
Каб ранены звер нямецкі
Ад болі смяротнай ўзвыў:
Рэйкавая вайна!
Рэйкавая вайна!
Гэта — за ноч адну,
Пад кожную рэйку — тол;
Гэта — на бой апошні
Усю Беларусь падняць;
Гэта — за ноч адну,
Па ўсіх па шляхах агонь;
Гэта — пад хмары ўздыбіць
Сталі мільёны тон.
Рэйкавая вайна!
Рэйкавая вайна!
І пакаціўся гром,
Якому век рэхам грымець.
Яму адклікаліся: Буг,
Дняпро і Беразіна.
З Усходу ішла вясна,
Каб зноў на палях зелянець,
На чырвоным пляцу (З паэмы „Янук Сяліба”)
Поўнач. Куранты крэмлёўскія звоняць. Не уцячы ад назойлівых дум, што агарнулі і пляцам чырвоным, як неадступныя цені, ідуць. Можа за гэтую ноч над краінай новы лес шыбеніц вырас, і зноў, рукі скруціўшы, на здзек, на чужыну, вораг пагнаў і сясцёр і братоў. Вецер праносіць заходнія хмары, толькі не снежнай мяцеліцы бель — попел гарачы далёкіх пажарышч мне ападае на твар, на шынель. Попел далёкіх загонаў, з якімі
Селькор
На прастор Беларусі квяцістай,
На шырокі свабодны прастор
Выплыў ты, сакаліна-арлісты
Беларускіх загонаў селькор.
Узгадавала цябе завіруха,
Ускарміла шумлівае жыта,
Дык цяпер павярніся і слухай,
Што гаворыць вясковы мужык.
Ты — сын роднай, сярмяжнае вёскі,
Той, што працаю вечна гудзе.
Там жыцця вольнадумнага ўсплёскі
Не заснулі ад цемры людзей.
Не застылі пад смагай адвечнай
У часы панавання прыгону,
Не застынуць цяпер яны вечна,
Калі льецца над вёскаю звон.
Не пужайся, што ў цёмным завуллі
Табе чыняць злачынцы напады, —
Паміраць пад уражжаю куляй